Kiemgroenten zijn groenten die anders dan bij Microgroenten worden geoogst voor het echt een plantje is. Denk maar aan Taugé bijvoorbeeld, Dit is een kiemgroente die word genuttigd inclusief het zaad waar de kiem uit is ontstaan. Momenteel word er veel gesproken over Microgroentes en kiemgroentes. Het probleem is echter dat de twee vaak door elkaar worden gehaald. Het is namelijk niet zo dat ieder plantje kan worden gegeten als kiemgroente en niet elk plantje is geschikt voor Microteelt.

Wat zijn de verschillen tussen Microgroenten en Kiemgroenten ?

Om maar met Kiemgroenten te beginnen, het beste voorbeeld van kiemgroenten zijn waarschijnlijk zoals eerder gezegd Taugé en Alfalfa. Er zijn er meer maar het gaat even om de definitie van wat kiemgroenten nou eigenlijk zijn. Zoals iedereen wel weet komt een plantje meestal uit een zaadje. Het moment dat het zaadje openbreekt en de eerste jonge scheuten aan de wereld voorstelt heet ontkiemen. Het plantje is dan geen zaadje meer maar een kiem.

Alfalfa spruiten
Alfalfa spruiten
Taugé spruiten
Taugé spruiten

Zaad ontkiemen wat is dat precies ?

Kiem process in beeld

Wanneer men praat over het ontkiemen van zaad, praat men eigenlijk over een heel proces. Dat proces begint uiteraard bij het zaadje. Als je niets met een zaadje doet om het te helpen om “wakker” te worden zal het zaadje precies dat zijn en blijven, een zaadje. Om een zaadje te laten ontkiemen zijn een aantal voorwaarden nodig. Voorwaarden die het zaadje helpen om het ontkiem proces in gang te zetten zijn vooral omgevingsvoorwaarden.

De eerste voorwaarde om het proces te starten is een medium of iets waar je het zaad in gaat laten ontkiemen. Dit kan grond zijn of coco peat maar dat kan ook een stukje keukenpapier zijn of een weckpot met vocht. Een tweede voorwaarde is vocht, zonder vocht gebeurd er helemaal niets. En de laatste voorwaarde is temperatuur. Als het opstart medium te koud is blijft het zaadje langer “slapen” en zal het zich heel langzaam ontwikkelen of soms zelfs helemaal niet. En tot slot, wat veel mensen niet weten of verwachten is duisternis.

Als je met mensen praat over plantjes verzorgen zal iedereen het hebben over water warmte en licht. Dit klopt wel maar niet voor het kiem proces. Zaad ontkiemt namelijk in duisternis, pas in een later stadium gaat het plantje afhankelijk worden van licht. Het plantje heeft dan licht nodig om chlorophyl, wat een onderdeel is van zijn energieopbouw, aan te maken waardoor het plantje groen word.

Wat is de beste ondergrond om kiemgroenten te telen ?

Een zaadje ontkiemen kun je dus op allerlei verschillende soorten media doen, denk aan coco peat of aarde maar vergeet ook zeker keukenpapier niet. Het belangrijkste is dat het is wat vocht kan vasthouden. Om de kiem eetbaar te maken in zijn rauwe vorm is het niet echt wenselijk om daar een berg aarde in terug te vinden tijdens het eten. Om die reden worden de meeste voor consumptie geteelde kiemgroenten, ontkiemt op bijvoorbeeld keukenpapier of bij voorbeeld steenwol of glas wol of zelfs gewoon in een vochtige omgeving als bijvoorbeeld een weckpot. Het ontkiemde zaadje wordt dan direct geoogst en voor consumptie geschikt gemaakt door de kiemen te spoelen.

Nog een verschil tussen kiemgroenten en Microgroenten is de kleur. Omdat kiemgroenten in het donker worden geteeld blijven deze meestal wit. Wederom denk maar aan Taugé. Dit terwijl bij Microgroenten de plantjes over het algemeen groen zijn dankzij de aanmaak van chlorofyl, ook hier weer denk maar aan Tuinkers of jonge Radijs.

Een ander verschil tussen de twee zit hem in de bereidingswijze. Met name bij kiemgroenten moeten wij oppassen met bacteriën als Salmonella en E.Coli die beide ernstige darm infecties kunnen veroorzaken. Dit zijn vervelende bacteriën waar wij als mens goed ziek van kunnen worden. Om die reden dienen kiemgroenten ook eigenlijk altijd verhit te worden tijdens de bereiding. Microgroenten daarentegen kun je in de meeste gevallen wel rauw eten.

Wat zijn dan microgroenten ?

Microgroenten, in tegenstelling tot kiemgroenten, zijn groenten die het kiemstadium al ruim voorbij zijn en al een leven als plantje begonnen zijn. Microgroenten worden vaak geoogst als het plantje een dag of 10 oud is en worden dan vlak boven de grond afgesneden of geknipt. Denk bijvoorbeeld aan Tuinkers of jonge Radijs plantjes.

Micorgroenten als bijvoorbeeld tuinkers

Bij Microgroenten worden de zaden ook niet genuttigd maar alleen de jonge blaadjes en steeltjes van het plantje. Verder is het bij Microgroenten vaak zo dat zij op bijvoorbeeld coco peat worden gekweekt of een andere grond soort. Er is een relatief lange lijst met groenten die als Microgroenten kunnen worden geteeld.

Waarom zou ik kiemgroenten of microgroenten eten ?

Dit is een vraag die voor een ieder anders beantwoord kan worden. Kiemgroenten maar ook Microgroenten passen binnen wat men noemt een gezond dieet. Het zijn groenten en moeten ook als zodanig worden gezien. Net als bij andere groenten die wij dagelijks gebruiken bevatten Kiemgroenten en Microgroenten allebei de nodige vezels, vitaminen en mineralen die passen bij een gezond dieet.

Radijs plantjes klaar voor oogst
Brocolli kiemen klaar voor oogst

Hoe begin ik met het kweken van kiemgroenten ?

Kiemgroenten kweken is misschien wel de simpelste vorm van het telen van je eigen groenten. Om een zaadje te laten ontkiemen heb je een aantal dingen nodig. Om te beginnen vocht, warmte en duisternis. Dat klinkt misschien vreemd maar zaden ontkiemen nou eenmaal in duisternis en niet in het licht. Licht word pas belangrijk als het eenmaal een plantje is en chlorofyl moet aanmaken, daar gebruikt het plantje licht voor.

Zoals al eerder gezegd kun je zaden ontkiemen op keukenpapier dus veel simpeler kan het niet. Spreid zaden uit over vochtig keukenpapier en besproei dan de zaden nog eens met een plantensproeier. Zorg dat alles goed vochtig is maar niet drijfnat. Zet nu de zaden weg op een warme donkere plek en je zult zien binnen een paar dagen heb je een hele lading kiemen.

Je kunt je zaden ook in een weckpot stoppen met een gaas over de opening. Ook hier dienen de zaden goed vochtig te worden gehouden. Het is belangrijk om de kiemen minstens 2 maal daags te spoelen met vers koud water. Laat dan de kiemen uitlekken en zet ze weer donker weg tot zij klaar zijn voor de oogst. Het gaas boven op de weckpot of welk ander potje dan ook bied maakt het spoelen makkelijk evenals het laten uitlekken. Het uitlekken is minsten even belangrijk om te voorkomen dat uw zaden gaan schimmelen, wat relatief snel kan gebeuren. Net als met andere zaken je moet je aandacht er dus wel bij houden.

Waar moet ik op letten als ik kiemgroenten wil telen ?

Om succesvol kiemgroenten te kunnen telen is de omgeving van groot belang. Als de ruimte waar de zaden worden neergezet te koud is zal de kiem grote moeite hebben zich te ontwikkelen. Je hebt dus een ruimte nodig die het liefst een constante temperatuur heeft van rond de 23 tot 25 graden Celsius.

Een ander punt is de luchtvochtigheid in de ruimte. Als deze erg laag is zal het vocht snel verdampen waardoor het zaad droog komt te staan. Dat is funest in het kiem stadium. Je zult dus erg op moeten letten dat het zaad vochtig blijft als je geen kamer hebt waar je de vochtigheid kunt regelen. Het kan wel helpen een luchtbevochtiger in de ruimte plaatsen.

Uiteraard heeft niet iedereen zulke ruimtes en zullen mensen thuis ergens in een hoekje willen beginnen en dat kan echt prima. Zolang dat plekje niet te koud word, dus ook ‘s nachts niet, en je zorgt dat het zaad vochtig blijft zullen ook jouw kiemen zich prima ontwikkelen.

Meer informatie over kiemgroenten en/of microgroenten vind u hier