Fosfor (P) en het belang voor jouw plant

Fosfor speelt een belangrijke rol bij in hoe de plant adem haalt en bij de energievoorziening van de plant. Fosfor is bijvoorbeeld heel belangrijk voor een goede wortelgroei en jeugdgroei en dat met namen in het vroege voorjaar . Fosfor is daarnaast ook betrokken bij de vorming van eiwitten en DNA.
In de natuur komt het element voor in de vorm van fosfaten: verbindingen van fosfor met zuurstof.
Bij fosfaatgebrek stagneert de groei en ontwikkeling van het gewas.

Wat is het aandeel van Fosfor in een plant

Fosfor is wat men noemt een macro nutriënt, net als stikstof en kalium. In de praktijk houd dit in dat een plant relatief veel fosfor nodig heeft voor zijn ontwikkeling. Als we kijken naar het drooggewicht van een plant dan bestaat dit voor 0,2% uit fosfor. Afhankelijk van het gewas varieert dit gemiddelde ergens tussen 0,1 tot 0,5%.
Groenten en gewassen die een fosfaatbehoefte hebben zijn bijvoorbeeld groenten uit de volle grond zoals sla, spinazie en andijvie die over het vaak op zandgronden worden geteeld.
Door een beperkt wortel pakket moeten deze  gewassen in korte tijd relatief veel fosfaat moeten opnemen. Andere gewassen met een hoge fosfaatbehoefte zijn bijvoorbeeld aardappelen, uien en maïs.

Bevordering van wortelgroei en jeugdgroei

Fosfaat heeft met name in het voorjaar, een stimulerende rol bij de wortelgroei. Het is juist deze periode waarin de wortelontwikkeling van de plant op gang komt en het is essentieel dat dit voorspoedig verloopt, omdat dit weer direct van invloed is op de opname van water, stikstof en voedingsstoffen. Fosfaat is vooral voor de jeugdige plant heel belangrijk omdat deze met name in dit stadium veel fosfaat opnemen. Er is inmiddels aangetoond dat wanneer de plant nog maar 25% van zijn droge stof heeft geproduceerd, er al 75% van de totale hoeveelheid fosfaat is opgenomen.

Een snelle groeistart resulteert over het algemeen in een goede knolvorming, wortelvorming en zaadvorming. Hierdoor krijgt de plant namelijk voldoende stengels en blad voor fotosynthese en daardoor een goed producerend vermogen. Fosfaat draagt dus zorg voor een tijdige afrijping. Fosfaat is extra belangrijk voor gewassen die in ons klimaat moeite hebben met afrijpen.

Hieronder zie je een aantal voorbeelden van wat een tekort aan Fosfor kan doen met jouw gewas

Hoe herken ik fosfaatgebrek en fosfaat overmaat?

Het herkennen van Fosfaatgebrek is niet altijd even makkelijk.
Fosfaatgebrek kan tot uiting komen in een verkleuring van het blad van dof, donkergroen tot rood paars.
Verder blijven bladgroei en het bladoppervlak beperkt door omkrullen van het blad waardoor het klein lijkt te blijven.
In sommige gevallen kunnen bladpunten bruin worden en sterven af.

Bij fosfaatgebrek blijft de gewasontwikkeling achter en is de afrijping vertraagd. Het gewas vormt geen krop (kropsla), vormt minder en kleinere knollen of bollen (aardappel, bloembol), stoelt minder uit (graan), vormt minder zaad (graan, handelsgewas) of vormt minder biomassa (gras, maïs). Bij grasland verslechtert de botanische samenstelling, vanuit de voeding van het vee bekeken.

Bij fosfaatgebrek verkleurt het blad naar donkergroen of zelfs rood paars zoals de voorbeeldtekening hieronder laat zien 

Hoe ontwikkelt een Fosfor tekort

• Het begint met veranderd het groen van de plant naar een donker groen of blauw/groen.
• De groei van de plant wordt in zijn geheel geremd zowel in de hoogte als bij de ontwikkeling van plantscheuten.
• Als er niets word ondernomen verschijnen er na een week of twee tot drie donkerpaarse/bijna zwarte vlekken in de oudere en middelgrote bladeren. De necrose zal zich uitbreiden naar de stengels van de bladeren. Het blad draait, krult aanzienlijk en sterft vervolgens af.
• Dode bladeren zij gekruld, verschrompeld en hebben een typische oker/paarse kleur en uiteindelijk zal het blad afvallen.
• De plant zal evengoed wel in bloei gaan echter de opbrengst zal minimaal zijn.

Redenen voor tekorten

Er zijn uiteraard oorzaken aan te wijzen voor het ontwikkelen van een tekort. In de natuur is fosfaat in lage concentraties aanwezig. Plantencellen zorgen ervoor dat de fosfor door de gehele wortel kan worden opgenomen. Fosfor tekort is dan ook niet een vaak voorkomend tekort. Tekorten kunnen echter wel ontstaan door:

• Een groeimedium met een te hoge pH waarde (hoger dan pH 7). In die gevallen kan de plant geen Fosfor opnemen omdat er onoplosbare fosfor verbindingen ontstaan.
• Een te zure grond of substraat of grond die te rijk is aan ijzer en zink. Hierdoor wordt het Fosfor absorptie vermogen van de plant belemmert.
• De grond of substraat te hard is geworden waardoor Fosfaat niet meer kan worden op genomen.

Hoe pak je een Fosfor tekort aan

• Gebruik altijd anorganische fosfaten om dat deze gemakkelijk te absorberen zijn
  Meng anorganische fosfaat meststoffen altijd grondig door de grond
• Kies voor producten waar een gegarandeerd fosfaatpercentage op de verpakking staat. Dit in plaats van alternatieve fosfaathoudende meststoffen zoals bijvoorbeeld Guano of mest.
• Als de pH te hoog is verzuur je het medium met een verdunde oplossing van fosforzuur

Voor de behandeling van Fosfor te kort raden wij om HealthyGardening PhosphorPlus toe te voegen aan het voedingsmedium.